Groenten A - J

Andijvie

600_andijvie.jpgis niet zomaar één van onze populairste bladgroentes. Vooral het buitenste groene blad is rijk aan vitamines A en C, en aan mineralen. Het gele hart smaakt overheerlijk in een frisse salade. Belangrijk voor iedereen die op de lijn let: andijvie is caloriearm en werkt vochtafdrijvend. Dat scheelt zó een pondje.
Andijvie is vrijwel het gehele jaar verkrijgbaar. Andijvie, niet verpakt, kan een paar dagen in de groentelade van de koelkast bewaard worden. Verwijder voor het schoonmaken de lelijke buitenste bladeren en was de struik(en) een paar keer. Snij de groente naar de stronk toe, dan heeft u stevigheid bij het snijden. Kookt u de andijvie, snij deze dan in repen van 2-3 cm breed. Voor een salade of rauw door de stamppot snijd u de andijvie zo fijn mogelijk. Gekookt rekent u op 300-500 gram per persoon. Geeft u de andijvie rauw als salade of in de stamppot, reken dan op circa 175 gram per persoon.

Asperge

600_asperge.jpgis de stengel van de aspergeplant. Witte asperges ontstaan door in het voorjaar de aspergebedden met aarde op te hogen, zodat de stengels in het donker groeien en wit blijven. In Nederland eindigt het aspergeseizoen, volgens traditie, op Sint Jan 24 juni. Langer oogsten zou de aspergeplant uitputten.

Bewaren: Asperges kunnen in een vochtige doek gewikkeld enkele dagen in de koelkast worden bewaard.

Schillen: Leg asperges vóór het schillen enkele minuten in koud water. Voor het schillen met een dunschiller is het gemakkelijk om de asperges plat op tafel te leggen. Schil witte asperges vanaf 6 á 7 centimeter onder het kopje tot aan de onderkant.
Vergeet niet een flink stuk van de houtige onderkant weg te snijden. Bewaar schillen en stukken en gebruik ze als basis voor aspergesoep.

Koken: Reken per persoon op minimaal 350 gram. Zet de asperges op met ruim koud water, waaraan een mespunt zout en een schepje suiker is toegevoegd. Breng het water aan de kook en laat de asperges dan nog 20 minuten koken.
Controleer de gaarheid door met een vork een asperge uit het water te tillen. Als de
asperge doorbuigt, is hij gaar.

Aubergine

600_aubergine.jpgkomt van oorsprong uit tropisch Azië.
De vruchtgroente behoort tot de nachtschaden-familie, evenals de tomaat, paprika en peper.
LET OP: DE AUBERGINE IS EEN VAN DE WEINIGE GROENTEN DIE NIET RAUW GEGETEN KUNNEN WORDEN.
Er bestaan verschillende variëteiten, echter in Nederland is de paarse, ovaalvormige aubergine het meest bekend. De gele, gestreepte, witte en ovale variëteiten zien we tegenwoordig ook op de markt.Een aubergine is rijp als de vruchtgroente bij lichte vingerdruk meegeeft. Een rijpe aubergine glimt niet maar heeft een meer matte glans. Let er bij aankoop op dat de schil onbeschadigd is en dat de kroonbladeren een frisgroene kleur hebben. Een aubergine is erg gevoelig voor temperaturen beneden de 1O'C. Bewaard bij lagere temperaturen treedt al snel het zogenaamde lage temperatuur bederf op.De bereidingsmogelijkheden met dit product zijn groter dan u zult vermoeden.
Bij de barbecue, of in de ratatouille, mag de (eventueel geprepareerde) aubergine niet ontbreken.

Probeer ook eens:
* Plakken aubergine door beignetbeleg halen en frituren. Lekker met een sausje van yoghurt of zure room met gehakte verse munt.
* Blokjes aubergine blancheren en toevoegen aan groentesalades.
* Aubergines vullen met pittig aangemaakt gehakt, bestrooien met kaas en gaar stoven in de oven.

Bieslook

600_bieslook.jpgis een redelijk bekend kruid. Het is familie van de ui. Er is nog een variant. De Chinese bieslook. Deze heeft een wat knoflookachtige smaak.
De ui achtige smaak of bij Chinese bieslook de knoflookachtige smaak verraden de familiebanden met de ui.

De groene stengels van de bieslook worden met een schaar fijngeknipt voor rauwe verwerking in salades, soepen en sauzen. Ook in eiergerechten als roerei en omelet of in aardappelpuree en aardappelsalades, in kuidenboter en in salades, dressingen en bij vis combineert bieslook uitstekend. Mogelijkheden genoeg dus om dit kruid te ontdekken. Zelfs het bloemetje van de volwassen plant is nuttig. U kunt dit heel leuk gebruiken als garnering.

Gebruik bieslook altijd rauw. Als u bieslook kookt of bakt wordt deze bitter. Gedroogde bieslook wordt ook verkocht maar de geur en de smaak hiervan zijn beduidend minder dan die van verse bieslook.
In warme gerechten voegt u bieslook vlak voor het serveren toe.

Een struik bleekselderij kun je 3 x toepassen. Het blad groen voor soep en gamering. De stengels als tussendoors knabbeltje, borrelhapje of door de salade. En als voomaamste de voet met z'n pittige aroma, waarvan u zulke bijzondere gerechten kunt maken. Bleekselderij hoort in elk vermagerings dieet het werkt vochtafdrijvend en is absoluut calorie-arm.

De grootste aanvoer van verse Hollandse bleekselderij heeft plaats in september en oktober. Let er bij het kopen op dat de struik fris ruikt, stevig aanvoelt, zonder bruine plekken is en heldergroene bladeren heeft. Verse bleekselderij kan 2-5 dagen uit het plastic in de koelkast bewaard worden. Bleekselderij wassen en met een mesje of dunschiller de buitenste stengels schrappen. Zorg dat er geen draden meer aan de stengels zitten. Snijd de bleekselderij in stukken van circa 5-6 cm en was ze goed.

Bloemkool

600_bloemko.jpgis niet alleen gezond, maar ook licht verteerbaar en... verbazend lekker. Geen wonder dat het een van Nederlands meest gegeten groenten is!

Bloemkool is van april tot en met november volop verkrijgbaar. Een goed gesloten struktuur en een mooie blanke kleur zijn kenmerken van kwaliteit. Verse bloemkool kan enkele dagen bewaard worden op een koele donkere plaats. In de groentelade van de koelkast blijft bloemkool een kleine week goed. Voor het schoonmaken de buitenbladeren en de stronk verwijderen. Vervolgens de bloemkool een kwartier omgekeerd wegzetten in ruim water met zout, zodat eventueel aanwezige ongerechtigheden zich verwijderen.

Bloemkool kunt u het beste invriezen in de maanden mei, juni en juli. De blancheertijd is 3 minuten.

De meest bekende bereidingswijze is gekookte bloemkool, eventueel aangevuld met Bechamelsaus. Kook de bloemkool in water met zout in 15 minuten gaar. Bij een langere kooktijd gaan kleur, smaak en voedingswaarde achteruit. Laat de groenteuitlekken en schenk de saus van boter, bloem, melk en kookvocht eroverheen. Bloemkool laat zich als rauwe groente uitstekend smaken bijvoorbeeld in rauwkostsalade of met een dipsausje.

Boerenkool

600_boerekool.jpgmet een lekker stuk worst, Dat zal menigmaal op het wintermenu prijken. (En zorgzame moeders weten ook waarom: om z'n vitaminen A en C, z'n calcium en z'n ijzer). Maar daarmee is boerenkool niet aan't eind van zijn mogelijkheden. Die krullerige groente leent zich ook voor hele bijzondere, evengezonde gerechten. Wie durft?

Boerenkool is volop verkrijgbaar van oktober tot en met februari. Een kleinere aanvoer is er in september en maart. Mooie boerenkool heeft een heldergroene kleur en een brede kroesrand aan de bladeren. Bewaar verse boerenkool enkele dagen in de koelkast of in een koele, donkere kelder.
Maak de boerenkool op de volgende manier schoon: Snijd de bladeren van de stronk, was ze grondig en snijd ze klein. Heeft het nog niet gevroren zet dan de boerenkool een tijdje in zout water. Eventuele rupsen zijn dan gemakkelijk te verwijderen.

Reken voor ongesneden boerenkool op zo'n 400 g per persoon en op 200 g per persoon als u de groente gesneden koopt.

Boerenkool kunt u het beste in december tot en met februari invriezen. De blanceertijd is 3 minuten.

Bospeen

600_wortel.jpg(Wortels) staan op de toptienlijst van de meest geconsumeerde groenten in ons land. Geen wonder, want peen is een ouderwetse groente en bovendien één van de veelzijdigste. Bospeen is vooral in de periode april-oktober verkrijgbaar.

Het zijn lange, slanke worteltjes met een diep oranje kleur. Bospeen wordt verkocht in bossen met het groene loof er nog aan. Bewaar bospeen op een koele plaats of in de koelkast. Bospeen met loof is ongeveer 2 dagen op een koele plaats en ongeveer 4 dagen in de koelkast houdbaar. De blancheertijd is 3 minuten.
Bospeentjes passen uitstekend bij alle soorten vlees. Op een groenteschotel komen ze kleurig tot hun recht. En vis met verse worteltjes is een schoolvoorbeeld van een uitstekende combinatie.

Broccoli

600_brocco.jpgDeze zeer oude groentesoort is al bekend uit de Romeinse tijd. En is zelfs ouder dan bloemkool. Via de Italianen in Amerika is het product bekend geworden en sinds de laatste 20 jaar wordt het ook veel gegeten in Europa. Het heeft dus een rondje door de oude en nieuwe wereld gemaakt. De hoge mate van gezondheid die in Broccoli zit is alom geroemd. Het wordt in een adem genoemd als beschermer van hart en bloedvaten, tegen diverse soorten van kanker etc., kortom een gezond product dat ook nog lekker is. Wie van bloemkool houdt, smult vast ook van broccoli, het zonnig-groene familielid. Z'n geurige, zwierige schermen zijn alleen veel zachter en kruidiger dat merkt u al aan de steeltjes, die u dan ook beslist niet moet wegsnijden. De smaak van broccoli heeft niets 'koligs', maar is juist erg aromatisch en pittig. Het heeft wel iets weg van asperges. Vitamine en mineraalrijke broccoli komt dan ook behalve als (2e) groente in allerlei gedaanten uit de keuken.

Broccoli van Hollandse bodem is verkrijgbaar vanaf april tot eind november. De grootste aanvoer vindt plaats in juni tot oktober. Let er bij het kopen op dat de broccoli diepgroen en vast van struktuur is; de bloemhoofdjes fris en gesloten (zijn de bloemknopjes bezig open te gaan, dan is de broccoli ongeschikt voor consumptie). Bewaar broccoli hooguit enkele dagen in de groentela van de koelkast. De groente wordt snel slap. Maak broccolie schoon door de stengel, blaadjes en roosjes goed af te spoelen. Schil eventueel de ondereinden van de stengels. Snijd dikke stengels in stukjes en doe ze het eerst in de pan. Voeg na ca. 3 min. de roosjes toe. Ze zijn dan tegelijk gaar.

Reken op 250 gram broccoli per persoon als u de groente gekookt geeft. Voor een salade is 125 gram per persoon voldoende. Maakt u een hartige taart neem dan 125-150 gram per persoon.

Snijd voor het invriezen iets van de houtige steel af. Verdeel de broccoli in rozetten en snijd de stelen in stukken van 4 cm. Blancheer in 3 min, Ingevroren is broccoli 12 maanden houdbaar. Vries in gedurende de maanden juni tot oktober. 2-3 eetlepels tomatenpuree en een snufje tijm aan de saus toe.

Broccoli smaakt heerlijk bij ei en eiergerechten, bij kaas, vlees, vis, kip en de meeste groenten. Erg lekker is het om aan het kookwater een geperst teentje knoflook toe te voegen. Bakt u de broccoli voeg dan het sap van de knoflook toe aan de boter of de olie waarin gebakken wordt.

Champignon

600_champignon.jpgis de meest bekende paddestoel en wordt jaarrond in o.a. Nederland geteeld. Deze paddestoel is in de 17e eeuw ontdekt in Parijs. Ruim een eeuw later ontdekte men dat deze paddestoelen heel goed geteeld konden worden. In het begin van de 19e eeuw gebeurde dat voor het eerst in Nederland. Ook tegenwoordig nog beschikt men over speciale ruimtes waar door middel van temperatuur en vochtigheid het juiste klimaat wordt gecreëerd. Deze ruimtes zijn aardedonker waardoor de steel en de hoed van deze paddestoel mooi wit blijven. De hoed kan variëren van een kleine maat (40 mm) tot een grote maat (100 mm).

Na aankoop zijn verse champignons 2 à 3 dagen houdbaar in de koelkast. Ze zijn erg kwetsbaar, ze verkleuren snel bij aanraking of beschadiging. Ook na de oogst groeit de champignon nog steeds. Als u ze gewoon koud bewaart verloopt dit groeiproces minder snel.

Was uw champignons nooit in water. Ze zuigen het water in zich op en dat beïnvloedt wel degelijk de smaak van deze paddestoelen. Een gewassen champignons laat het water tijdens het bereiden ook weer los waardoor veel vocht in de pan ontstaat. Boen de champignons daarom voorzichtig schoon met een speciaal borsteltje of met een vochtig keukenpapiertje. Verwijder na het schoonmaken het onderste stukje van de steel en snij ze afhankelijk van het gerecht dat u gaat maken in plakjes of in kwarten. Soms worden champignons ook in z'n geheel in gerechten verwerkt.

Chinese kool

600_chinesekool.jpgen paksoi zijn beide Oost-Aziatische bladgroenten. Een kenmerk van deze koolsoorten is dat ze de uitgesproken koolsmaak missen.
Chinese kool vormt een langwerpige krop. Paksoi is een langwerpige, open bladkool met grote groene bladeren en spierwitte nerven.
Chinese kool en paksoi zijn beiden het gehele jaar verkrijgbaar. Ze komen uit de Nederlandse kassen, maar worden ook geïmporteerd uit Aziatische landen, Israël en Spanje.Bij aankoop moeten de bladeren van beide kolen gaaf en fris van kleur zijn.
Chinese kool en paksoi zijn verpakt in een open zak ongeveer 1 week in de koelkast houdbaar. Reken op 250-300 gram per persoon wanneer u Chinese kool of paksoi wilt koken. Voor een salade heeft u ongeveer 100 gram per persoon nodig.

De grootste aanvoer van Chinese kool is gedurende de zomermaanden, zo vanaf april tot september. Maar van oktober tot januari zult u ae Hollandse Chinese kool ook zeaer bii uw groenteboer vinden. Let er bij met kopen op dat de bladeren mooi stevig en frisgroen zijn, dan hoeft u eigenlijk niets van de kool weg te gooien. Verse Chinese kool kunt u heel goed bewaren. In de open plastic zak in de groentelade van de koelkast zeker een week. U hoeft de grote krop ook niet in een keer op te maken. Snijd hem in de lengte door en bewaar de rest (de snijvlakken afgedekt met plasticfolie) in de koelkast. Zo blijft de kool een week lang goed. Zelfs een reeds aangemaakte salade blijft 1-2 dagen lekker knapperig. Een ideale groente dus om in huis te hebben. Het schoonmaken gaat heel simpel. Verwijder de eventuele minder mooie buitenbladeren en was de kool in zijn geheel. Laat hem uitlekken en snijd hem in kleine of grotere repen, afhankelijk van de bereiding. (Is de kool erg groot, snijd hem dan eerst in de lengte doormidden.)

Reken op een 300 gram per persoon als u de groente gekookt, gestoofd of gebakken heeft. Voor een salade rekent u op 100 gram rauwe kool per persoon.

Vries Chinese kool gedurende de zomermaanden in. De blancheertijd is 2 min

Courgette

600_courgette.jpgbehoort tot de familie van de komkommerachtigen, tot deze grote familie van klimplanten behoren onder meer de pompoen, komkommer, meloen en augurk.
De courgetteplant is éénjarig en vindt zijn oorsprong in Zuid-Amerika. De courgette lijkt qua uiterlijk op een kleine komkommer. De vruchtgroente wordt jong geoogst en heeft een lengte van 10 tot 25 cm.
Er komen courgettes met een donkergroene, heldergroene, gele en witte schil op de markt. De schil is soms gestreept of gemarmerd. Het vruchtvlees is wit- geel van kleur en bevat kleine, eetbare pitjes.
Bij aankoop moet er een stukje van de steel duidelijk zichtbaar zijn. Zonder dat bederven ze eerder. De smaak van een courgette is vrij neutraal maar heeft een eigen aroma. De vruchtgroente wordt het hele jaar aangevoerd uit Zuid-Europese landen zoals Spanje, Italië, Frankrijk en Noord-Afrika.
Vanaf april tot en met november komt de courgette van eigen bodem, zowel uit de kas als van de volle grond.

Bewaar een courgette op een koele plaats (ca. 12 'C) maar liever niet in de koelkast. Stevige courgettes zijn ongeveer 1 week houdbaar. Verpak ze in een geperforeerde plastic zak tegen uitdrogen. Het is niet nodig een courgette te schillen. Was de vruchtgroente goed en snijd de steelaanzet eraf.
Het stevige vruchtvlees bevat weinig water en maakt de groente geschikt voor bakken en stoven. Afhankelijk van het gebruik de courgette in blokjes of plakjes snijden. De kook - of baktijd bedraagt ca. 8 minuten.

Doperwten

600_doperwt.jpgen kapucijners hebben veel met elkaar gemeen. Beide worden in onrijpe toestand geoogst. De suikers in de zaden zijn nog niet omgezet in zetmeel waardoor de zaden een zoetige smaak hebben en de voedingswaarde overeenkomt met die van een groente.De peul van doperwten is heldergroen van kleur, de zaden in de peul zijn rond, klein en groen. Het belangrijkste ras van de kapucijners is de blauwschokker, met blauw-paarse peulen en groene zaden. De peulen van kapucijners en doperwten bevatten ongeveer zes zaden per peul. Doperwten en kapucijners zijn ook in blik of diepvries verkrijgbaar, de smaak is echter niet te vergelijken met die van de verse exemplaren. Verse kapucijners en doperwten zijn maar eenhele korte periode verkrijgbaar, alleen in de maanden juni en juli.
Ze komen dan voornamelijk uit eigen land en uit Frankrijk.

Gebruik doperwten of kapucijners het liefst op de dag van aankoop. Verpakt in een geperforeerde plastic zak zijn ze in de koelkast ongeveer 3 dagen houdbaar. Lang bewaren maakt de zaden hard en melig. Ga er rustig voor zitten: het doppen van doperwten en kapucijners is een tijdrovend karwei. De blauwpaarse peulen van de kapucijners geven bij het schoonmaken een blauwe sap af die diep in de poriën dringt en moeilijk is af te wassen. Draag daarom keukenhandschoenen bij het doppen van kapucijners. Open de peulen door met twee duimen op de bolle kant van de peul te drukken. Trek met de duimnagel de peul langs de middennaad verder open. Duw met de duim de zaden uit de peul in de pan. Spoel ze af met water. Kook ze in weinig water met iets zout in ongeveer 10 minuten beetgaar. Kook eventueel een takje bonenkruid mee, dit geeft een extra aroma aan verse peulvruchten en schijnt de verteerbaarheid van het schilletje te bevorderen. Giet de verse peulvruchten af en schud er een klontje boter door.