Groenten K - R
Knoflook
is een bekende smaakmaker in bijna alle keukens. Het is familie van de ui. Het specifieke en sterke smaakkarakter is bij velen bekend, maar ook berucht.
Gedroogde knoflook is langer houdbaar dan verse knoflook. Deze wordt los of aan een streng verkocht. Verse knoflook heeft een minder scherpe smaak dan de gedroogde variant. Nadeel van verse knoflook is dat zo'n bolletje maar een dag of vier houdbaar is.
Bewaar verse knoflook in de koelkast en gedroogde knoflook op een koele en donkere plaats.
Verse knoflook is 4 dagen houdbaar. Gedroogde knoflook is ca. 3 weken houdbaar.
Een sterke knoflookgeur aan uw vingers raakt u kwijt door uw handen te wassen met water en zout.
Een sterke knoflookgeur uit de mond raakt u kwijt door een stukje peterselie in de mond te nemen.Ook het drinken van een glas melk doet wonderen. Knoflook bestaat uit een kernbol met daaromheen de partjes knoflook, die we ook wel teentjes noemen.
Knoflook gebruikt u bij vlees-, vis- en groentegerechten, sauzen, dressings en kruidenboter.
Als u knoflook meekookt is de smaak subtieler dan wanneer u ze rauw gebruikt. Een andere manier is om een slakom of een ovenschotel vooraf met een teentje knoflook in te wrijven.
Knoflook zit nogal strak in de schil. Makkelijk pellen doet u zo: Leg een teentje knoflook op de snijplank. Leg het lemmet van een breed mes op het teentje en sla met een stevige vuist op het mes. De schil splijt open en u haalt zo het teentje er uit.
Knolselderij
is in de loop der tijden een onmisbaar onderdeel van ons aller nationale gerecht de erwtensoep! Maar u doet dat aromatische knolgewas tekort als u 'm niet ook als groente waardeert. Hij is rijk voorzien van mineralen (fosfor, calcium) en is dus oergezond. En bovenal... niet duur.
Knolselderij is vooral verkrijgbaar van september t/m februari en in mindere mate in maart, april en augustus, Wanneer u de bruingele, knoesterig uitziende knol koopt dan leveren de harde zware exemplaren de beste garantie voor kwaliteit. Soms worden ze schoon geboend verkocht, soms ook niet. De knol kan (in zijn geheel) lang op een koele en donkere plaats bewaard worden. In de koelkast of kelder 1-2 weken. Gebruik bij het schoonmaken een middelgroot mes, want de knobbelige knol wordt dik geschild. Verwijder tevens alle diepe pitten. Meestal wordt knolselderij daarna in blokjes of reepjes gesneden. Doe dit kort voor gebruik, knolselderij verkleurt namelijk snel. Anders inwrijven met citroensap.
De beste tijd om knolselderij in te vriezen is vanaf oktober tot eind december. Blancheer reepjes of blokjes ongeveer 5 minuten.
Knolvenkel
is de verdikte stengelvoet van de venkelplant.
De bladstelen verdikken zich aan de onderkant en groeien in elkaar tot een soort bleekgroene ui.
Knolvenkel groeit dus bovengronds, waardoor hij eigenlijk de benaming "knol" niet verdient-, knollen groeien immers ondergronds.
De oorsprong van de knolvenkel ligt in het Middellandse-Zeegebied en Klein-Azië.
Nu wordt deze groente voornamelijk geïmporteerd uit Italië, Spanje en Frankrijk.
In de zomer- en herfstmaanden is er bovendien knolvenkel van eigen bodem verkrijgbaar.
De smaak van venkel is anijsachtig, een beetje zoet maar toch pittig.
Door verhitting wordt de smaak zachter. Aan de afgesneden stengels van de knol zit vaak nog venkelgroen, dat gebruikt kan worden als garnering of als kruid, bijvoorbeeld in een salade. Verpak verse knolvenkel in plastic folie tegen uitdrogen.
Op deze manier verpakt is hij in de koelkast 1 tot 2 weken houdbaar.
Komkommer
steekt de tomaat in populariteit naar het kroontje. Hij komt oorspronkelijk uit Afrika waar ze 'm 3000 jaar geleden al consumeerden om z'n sappige kwaliteiten. Vol met mineraalrijk vocht en arm aan calorieen. Komkommeris fris tussendoor, een knapperige dorstlesser en een pittige sla-vriend. De minikomkommertjes (1,5 2,5 ons) zijn zeer geschikt om te vullen en te stoven. En bovendien ideaal voor de 1-persoons huishoudens.
Komkommers zijn verkrijgbaar vanaf februari tot begin november met een top aanvoer in april, mei en juni. Let er bij het kopen op dat de komkommer er fris uitziet, niet dof of wat ingedroogd, en stevig aanvoelt. Een goede komkommer heeft als je hem doorsnijdt een kleine kern van geleiachtig weefsel met daarin de zaadlijsten, een dikke wand met stevig groen-wit vruchtvlees en daaromheen een gladde schil. Bewaar komkommers nooit in de koelkast, dan worden ze slap, maar op een koele plaats maximaal een week. Komkommers verpakt in krimpfolie zijn 2 weken houdbaar. Het schoonmaken van komkommers is heel eenvoudig: wassen, afdrogen, de uiteindjes eraf snijden en de groente schaven (handig met een kaasschaaf) of in plakjes of blokjes snijden. Heel decoratief staat het de komkommerschil overlangs met de tanden van een vork in te ritsen. Schillen is eigenlijk overbodig of de schil moet wat stug zijn. Soms moeten oudere komkommers ontpit worden, dit gaat snel door de komkommer in de lengte door te snijden en met een lepel de pitten er in een keer uit te rissen.
Koolraap
behoort tot de winterhardste wortelgroenten die er zijn en vorrnt de perfecte wintergroente voor koel-gematigde klimaten. Hij werd in de 16 e eeuw al in Frankrijk en Zuid-Europa gegeten en kwam in 1755 naar Nederland en Engeland, waar hij snel populair werd.
Net als raapjes werd hij in het begin als wintervoer voor vee gebruikt. In tijden van voedselschaarste werden de koolrapen ook door de plattelandsbevolking gegeten, en nog steeds beschouwen velen koolraap als 'boerenvoedsel'.
Maar onder de schil van die goedkope knol zit geel geurig 'vlees' dat gekookt of gestoofd een zachte en bijzonder aromatische smaak heeft.
En alsof dat nog niet genoeg is, zit de koolraap ook nog eens vol verschillende vitaminen (vooral C) en broodnodige mineralen.
Dus op tafel met die koolraap!
Koolraap groeit in tegenstelling tot de andere koolsoorten onder de grond. Het is een grote knol met een ruwe, groengele schil. Onder de schil zit hard vruchtvlees met een oranjegele kleur. Koolraap wordt altijd gekookt of gestoofd gegeten. De smaak is dan iets zoet. De groente is verkrijgbaar in de periode oktober-maart en komt uit eigen land.Op een koele plaats is koolraap enkele weken houdbaar. Verpak een aangesneden knol in verhoudfolie. U kunt hem dan in de koelkast nog enkele dagen bewaren.
Koolrabi
is niet de Duitse naam voor koolraap, maar een veel te onbekend staaltje van Hollandse teelt vakmanschap. Zoals het hartje het lekkerste gedeelte van de artisjok is, zo is ook de verdikking van de stengel van een koolrabi een bijzondere delicatesse. Lichtgroen of zachtpaars van schil, wit van binnen en pittig van smaak. Rauw of gesmoord, gevuld of gefrituurd mogen we u uitnodigen voor een nieuw culinair avontuur?
Koolrabi is er van februari tot en met oktober. Vanaf juli neemt de aanvoer wat af. Koolrabi moet stevig aanvoelen, met frisse blaadjes die heldergroen zijn.Jonge koolrabi is het lekkerst. Koolrabi kunt u niet verpakt in plastic maximaal een week bewaren in de groentelade van uw koelkast. Verwijder voor het schoonmaken het loof van de koolrabi. Schil jonge koolrabi dun, wat oudere koolrabi dik. Snijd ze in plakken of in stukjes, afhankelijk van het recept.
Kouseband
Kent u die hele dunne, ronde sperzieboontjes die de Fransen 'haricots verts' noemen'? Denk ze vier, vijf keer zo lang en een flink stuk aromatischer en u heeft ongeveer de kouseband. In Suriname is het even populair als bij ons andijvie of komkommer. En terecht, de smaak is heerlijk (en vol mineralen en vitaminen) vooral als ze jong (20-30 cm.) geplukt worden. In werkelijkheid kunnen ze wel een meter lang worden. Probeer maar eens een paar meter ...
Maïs
is een vreemde groente, of beter gezegd maïs is geen groente, maar een graansoort. Het is familie van de rijst, gierst, tarwe en suikerriet. Suikermaïskolven zijn de jong geoogste kolven van een consumptiemaïsras, waarvan de suiker in de korrels nog niet is omgezet in zetmeel. De kolven die in een stadium geoogst zijn, worden verwerkt tot onder meer comflakes en maïsmeel. Suikermaïs is vooral in de periode augustusnovember verkrijgbaar.
De kolven komen dan uit eigen land. In andere perioden van het jaar worden ze geïmporteerd uit Amerika, Zuid-Europese landen en Afrika.
Paddestoelen
kunnen heel vaak worden gebruikt omdat ze zich makkelijk aan de gerechten aanpassen. Ze bevatten veel eiwitten en zijn daardoor licht verteerbaar. Natuurlijk zijn paddestoelen echte najaarstoppers maar ze zijn gelukkig wel het hele jaar verkrijgbaar.De geur en smaak van paddestoelen zijn onvergelijkbaar. Je ruikt en proeft iets van het bos en elke paddestoel is daar weer uniek in. Er zijn heel veel verschillende eetbare soorten paddestoelen.
Deze kent u vast wel: truffels (dit is de fijnste en duurste paddestoelsoort), eekhoorntjesbrood, kastanjechampignons, morielje (voorjaarspaddestoel), grotchampignon (bevat minder vocht waardoor de paddestoel steviger is en wat pittiger smaakt), oesterzwammen, Shil-take, Cantharel, Hoorn van overvloed, Mousseron of Pied de Mouton.Alle paddestoelsoorten (behalve de Shii-take) zijn een paar dagen houdbaar. Let er op dat u de zwammen niet te dicht bij uien of fruit legt, want een paddestoel neemt makkelijk geuren over. Om verkleuring van de paddestoelen tegen te gaan, kunt u ze besprenkelen met wat citroensap. Wanneer u op het laatste moment pas zout toevoegt, zullen de paddestoelen niet veel vocht verliezen en knapperig blijven.
Paprika
Alleen al in de Nederlandse kassen wordt jaarlijks ruim 150 miljoen kilo verbouwd. Het grootste deel van die produktie wordt geëxporteerd.
De smaken van verschillende paprika's lopen uiteen: De groene paprika heeft een pittige smaak evenals de paarse soort-, ze zijn beide onrijp. De smaak van de rode, gele, en oranje paprika neigt meer naar de zoete kant. De smaak van de witte en lila ligt er als het ware tussenin. Bij aankoop moeten paprika's stevig aanvoelen, glanzen, geen rimpels vertonen en het steeltje moet frisgroen van kleur zijn. Bewaar paprika's niet in de koelkast maar op een koele plaats. Ze zijn dan ongeveer een week houdbaar.
Rijpe paprika's hebben van alle groente- en fruit soorten, misschien met uitzondering van peterselie, het hoogste vitamine C gehalte, tien maal zoveel als een citroen. Door zijn vele kleuren is de paprika ook een zeer decoratieve garnering. De gebuiksmogelijkheden zijn werkelijk onbegrensd~ rauw, gebakken, gesmoord of gegrilld, met vlees of vis, in slaatjes, als hapje vooraf of als hoofdgerecht. Zeg maar ja! Tegen paprika.
Pepers
Zoals u verse paprika en paprikapoeder niet met elkaar moet vergelijken, moet u bij verse pepers ook eigenlijk niet aan gemalen peper denken. Verse pepers zijn een pittige vruchtgroente. Zeg maar een scherpe paprikasoort. En net als bij paprika: groen als ze jong geplukt, en rood als ze volrijp zijn. De pittigheid zit niet in de kleur maar in de concentratie van capsaicine. Die is in de zaden en de zaadlijsten het grootst. Gebruik dus alleen de vruchtwanden en u houdt een lekkere pittge smaakmaker
Peterselie
Tuinkruiden vooral peterselie en snijselderij zitten boordevol vitaminen en mineralen. Dat was al in de oudheid bekend de selderijplant zou zelfs geluk brengen. Nu brengen ze u in ieder geyal volop kookplezier als geurige smaakmakers in groentes en soepen, door sala- des, op snacks. En zelfs een hartig boterhammetje kunt u er kruidig mee versieren. Tuinkruiden, die moet u altijd op het aanrecht hebben staan.
Peterselie en selderij zijn vooral smaakmakers. Als "finishing touch" van stelen ontdaan ter dekoratie bij, in, of over een gerecht. De resterende stelen (maar ook met blad) kunnen niet gemist worden bij de bereiding van soepen, sauzen en kruidenboters. Laat peterselie en selderij nooit meekoken. Mee laten trekken in bouillon, saus e.d. kan wel, maar niet te lang. Het beste is toevoeging vlak voor het serveren.
Peultjes
Verse peultjes zijn lekker en gezond. Rijk aan vitamine B en C. Het is de onrijpe vrucht van een erwtensoort, waarvan zowel schil als erwten worden gegeten. Een klassieke kombinatie is peultjes met worteltjes. Je proeft dat de zomer in aantocht is.
De grootste aanvoer is in juni. Maar ook in mei valt er al van te genieten. Let bij het kopen van peultjes op een heldergroene, knapperige schil. Dan zijn ze op z'n verst. Bewaar peultjes hoog uit een dag of 2-3 in de koelkast. Maak de peultjes schoon door de draden eraf te halen en was ze.
Postelein
Binnen de overweldigende variatie aan verse voorjaarsgroente neemt postelein wel een heel speciale plaats in. Hoewel 't een oer-Hollandse, groente is doet z'n fris zure smaak haast exotisch aan-het aroma van speciale mineralen, vitaminen, van gezondheid kortom. En dat kunnen we na de winter best gebruiken.
Prei
is een stengelgroente vol mineralen zoals ijzer en calcium, die we aan het eind van de winter best kunnen gebruiken om onze weerstand op peil te houden. Prei verraadt zich al in de winkels door z'n kruidige geur.
Een heerlijk aroma waar je heel veel kanten mee op kunt. Als u niet weet wat u moet eten, kies dan maar prei. Variaties genoeg! Prei is het gehele jaar door verkrijgbaar, al is de aanvoer in de zomermaanden iets kleiner dan in de rest van het jaar.
We kennen zomerprei, lang en dun met een geelgroen blad en verkrijgbaar van juni tot september. Herfstprei, een forse rechte stengel, een middelmatige lengte en een grijsgroen blad, verkrijgbaar van oktober tot december.
Winterprei, een forse rechte stengel en een donker grijsgroen blad, is verkrijgbaar van december tot april.
Prei kan ongeveer een week bewaard worden op een koele, donkere plaats. Snijd voor het bereiden de worteltjes van de prei af en verwijder het buitenste blad. Het groene gedeelte kunt u ook gebruiken, hier zitten juist veel mineralen in.
U kunt het wassen en snijden het beste zo kort mogelijk voor gebruik doen zodat vitamines en mineralen optimaal behouden blijven.
Raapstelen
Het prilste en puurste van de lente!! Raapstelen is het jong geoogste blad van de Chinese kool of de meiknol.
Zo jong, dat moet wel gezond zijn! Vitamine A, B, C, kalk en ijzer in verse vonn.
De groente heeft een pittige smaak.Raapstelen zijn volop verkrijgbaar in de maanden, februari, maart, april en mei.
De groente wordt in bosjes of los verkocht. Snijd eerst de wortels af, en verwijder dan het touw of elastiek.
Voor de bereiding de verse raapsteeltjes altijd heel goed wassen en uit laten lekken.
Als u raapstelen kookt dan heeft u 150 á 200 gram per persoon nodig, maar maakt u een
salade of stamppot rauwe raapstelen dan heeft u 100 tot 150 gram nodig.
U kunt raapstelen niet langer dan twee dagen in de koelkast bewaren.
Rabarber
Rabarber vormt een grote struikachtige plant met groene, groen-rode of karmijnrode stengels en grote donkergroene bladeren. De groente is verkrijgbaar vanaf maart tot en met augustus.
Rabarber wordt tot de groenten gerekend, maar gevoelsmatig behoort het meer tot het fruit. We verwerken de groente namelijk bijna altijd met suiker tot compote of tot zoete nagerechten.Verse rabarber is ongeveer 3 dagen in de koelkast houdbaar.
Daarna worden de stengels vrij snel slap. Reken op ongeveer 250 gram rabarber per persoon.
Rabarber bevat oxaalzuur en deze stof vermindert de opname van calcium (kalk) in de voeding.
Door krijt toe te voegen aan rabarber dacht men dit vroeger te voorkomen, dit is echter tegenwoordig achterhaald. In een gevarieerde voeding kan oxaalzuur geen kwaad.
Maak rabarberstengels schoon door de witte bladvoet eraf te snijden en de stengels te wassen in ruim water. Het is onnodig om jonge stengels te schillen. Bij oudere stelen is de schil er gemakkelijk af te trekken met een schilmesje. Snij de stelen in stukken van 5 cm. Kook rabarber met weinig water gaar in ca. 10 minuten. Bindt de rabarber met iets aangemaakte maïzena of custardpoeder. Voeg voor een extra rode kleur een scheutje grenadine toe. Voeg suiker na het afkoelen toe, dan is minder suiker nodig. Verse rabarber kunt u het beste invriezen in mei en juni. Rabarber hoeft niet geblancheerd te worden.
Radijs
De oorsprong van radijs ligt waarschijnlijk in Azië. Tot de radijsvariëteit behoren onder meer de ronde radijsjes en de ijspegel. Bekend in ons land zijn de rode, ronde radijsjes die in bosjes met het loof eraan verkocht worden. De radijs is supergezond en bevat mineralen, voedingszouten en vitamine C. Want die pittige radijsjes zijn behalve in sla, als boterbamversierders en als gezond borrelnootje ook zeer geschikt als caloriearrn tussendoortje.
Radijs is het hele jaar rond verkrijgbaar. Radijs wordt per bos verkocht en zonder loof ook in plastic zakjes. In de zakjes blijven ze langer vers. Verse radijs voelt stevig aan, is knapperig en de blaadjes zien er frisgroen uit. Radijs is het lekkerst op de dag van aankoop, maar u kunt ze best een paar dagen in de koelkast bewaren. Slap geworden radijs worden weer knapperig als u ze een uurtje in koud water legt. Snijd voor het gebruik het worteltje en het loof eraf en was ze.
Rettich
Witte rammenas is vaak beter bekend onder de Duitse naam: Rettich.
Rammenas is lang uit de mode geweest en 'herontdekt' door de Duitsers, met als gevolg dat de Nederlandse naam in onbruik geraakt is en de Duitse naam overgenomen is.
De zomer-rammenas (of rettich) heeft van oorsprong 'witte' wortels met een lengte van 20 tot 30 centimeter.
Er worden ook 'nieuwe' rode, roze en bruine rettichsoorten gekweekt, maar onder de schil is de rettich (nog) altijd wit.
Rettich is vrij pittig van smaak.
Koop rettich die stevig aanvoelt en er glad uit ziet. Rettich kan enkele dagen tot een week bewaard worden in de groentelade van de koelkast (de bewaartijd is erg afhankelijk van de tijd die de rammenas al 'onderweg' is, rammenas heeft net als radijs de neiging om na de oogst vocht te verliezen en slap te worden).
Rode Bieten
Rode Bieten worden ook wel kroten genoemd. Deze paarsrode knolletjes hebben een zoete smaak. De rode biet die wij kennen, is 'ontstaan' ergens in de 16e eeuw. Naast energie (36 kcal/ 153 IJ per 100 gram) leveren bietjes mineralen zoals, natrium, kalium, fosfor en calcium. De rode kleurstof betanine zou verantwoordelijk zijn voor de geneeskrachtige eigenschappen die bietjes hebben. In ieder geval wordt van bietjes gezegd dat het eten ervan de afweennechanismen in het lichaam versterkt.
Als laatste verkoopargument vermelden we het hoge gehalte aan vitamines van het B- complex.
Wie nu nog geen bietjes-complex heeft kan aan het klaarmaken beginnen.....Er zijn twee soorten bieten. In de winterperiode van oktober tot april komen grote, ronde bieten zonder loof in de handel, winterbieten.
In de zomermaanden van ongeveer mei tot september zijn Hollandse zomer (bos) bieten verkrijgbaar.
Deze zijn veel kleiner dan de winterbieten en komen in bosjes gebonden met het groene loof eraan in de handel.
Het loof kunt u ook gebruiken om te wokken.Winterbieten zijn meerdere weken houdbaar op een koele plaats.
Hoewel gekookte bieten verpakt in plastic ongeveer 2 dagen in de koelkast kunnen worden bewaard, is 't het beste om ze op de dag van aankoop te consumeren.
Zomerbietjes met loof zijn na aankoop nog enkele dagen houdbaar op een koele plaats en iets langer in de koelkast *Boen bietjes goed schoon met een borstel onder stromend water.
Snij het loof van de zomerbieten voorzichtig af. Liefst niet te dicht bij de kop, anders bestaat de kans dat de bieten gaan 'bloeden' tijdens het koken, dat wil zeggen dat ze hun sap gaan verliezen. Ook lelijke plekjes kunt u beter pas na het koken verwijderen.
Bieten moeten onder water worden gaar gekookt. Winterbieten moet u zeker wel zo'n 2 á 3 uur laten koken, zomerbietjes zijn in een kleine twintig minuten gaar. Na het koken kunnen de bieten het best in koud water worden afgekoeld waarna u vervolgens hun velletje eraf kunt stropen.
Rode Kool
Je zou het zo niet zeggen, maar een bordje rode kool bevat meer vitamine C dan een sinaasappel. Vooral rauw een aansporing te meer om eens die lekkere koolsla te maken. Dan bewaart u de andere helft voor de rodekool-met-appeltjes of andere (groente)kombinaties. Rode kool is ook uitstekend voor de spijsvertering. En zacht voor uw portemonnee...
Rode kool is behalve in de maand juni het gehele jaar door verkrijgbaar. Let bij het kopen op de glanzende rode kleur en de vastheid van de kool, waarvan de bladeren lekker knapperig moeten zijn, zonder direkt los te laten van de stronk. Rode kool kan wel 1 tot 2 maanden bewaard worden, zeker als de kool op een droge, koele donkere plaats aan de stronk wordt opgehangen. Is de rode kool aangesneden dan kleurt deze snel bruin en kan zo niet langer dan 2 tot 3 dagen worden bewaard. Gebruik bij het schoonmaken een stevig mes, verwijder de buitenste bladeren, was de kool en snijd hem in vieren. Verwijder de stronk en schaaf of rasp de kool langs de snijkanten in dunne repen.